Tìm hiểu về quả bàng vuông. Trái bàng vuông có ăn được không?

Bàng vuông hay bàng bí, chiếc bàng, cây thuốc cá, thuốc độc biển (danh pháp hai phần: Barringtonia asiatica) là một loài thuộc chi Barringtonia, là thực vật bản địa ở rừng ngập mặn ven biển nhiệt đới và đảo tại Ấn Độ Dương và Tây Thái Bình Dương, từ Zanzibar tới Đài Loan, Philippines, Fiji, Tân Thế giới (Nouvelle-Calédonie) và Việt Nam (Hoàng Sa, Trường Sa). Sách đỏ Việt Nam xếp loại bàng vuông ở mức độ đe dọa bậc R (hiếm).

Giới thiệu bàng vuông

Cây bàng vuông có tên khoa học là Barringtonia Asiatica là loại cây thân mộc thuộc họ chiếc (Lecythidaceae) cùng họ với cây lộc vừng (Barringtonia). Gọi là cây bàng vuông vì trái của nó có hình khối vuông có khía như trái bí nên còn gọi là cây bàng bí.

Người ta thường thấy cây bàng vuông mọc ở vùng ven biển, đảo nhiệt đới ở Ấn Độ Dương và Tây Thái Bình Dương. Cây bàng vuông mọc nhiều ở Fizi, Philippine, Đài Loan, New Caledonia, Việt Nam…

Ở Việt Nam, cây bàng vuông có mặt ở đảo Cồn Cỏ, Lý Sơn, Côn Sơn, Phú Quốc, Thổ Chu và trên hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa…Cây bàng vuông là cây quý hiếm nằm trong sách đỏ cần được bảo vệ.

Sâu trong đất liền Việt Nam không có cây bàng vuông chỉ có một vài loại cây bàng như:

• Cây bàng nhớt, thường được trồng ở đường phố, công viên, trường học nhưng khác họ với cây bàng vuông.Trái có nhân ăn được.
• Cây bàng gai, cây có nhiều gai mọc chi chít trên thân như da cá sấu, thường mọc hoang dại những nơi ẩm thấp. Một số nơi có người trồng để lấy gỗ vì gỗ mịn, tốt.

Như vậy, ở Việt Nam cây bàng vuông là cây đặc hữu của vùng biển đảo

Tìm hiểu về quả bàng vuông

Đây là loại cây gỗ nhỏ tới vừa, mọc tới độ cao 7–25 m. Lá đơn, mọc cách, phiến lá hình trứng ngược, dài 20–40 cm, rộng 10–20 cm. Lá rụng vào mùa đông.

Hoa trắng, mọc thành chùm ở đầu cành, dài 10 – 20 cm. Hoa lưỡng tính, gốc hoa có một lá bắc nhỏ, cuống hoa dài 3,5 – 4 cm. Lá đài 2, to gần bằng nhau, màu xanh lục, dài 3,3 – 3,5 cm, rộng 3,8 – 4 cm.

Quả có đường kính khoảng 9–11 cm, hình đèn lồng 4 hoặc 5 cạnh vuông, bên trong là lớp xơ xốp dày bao bọc một hạt có đường kính 4–5 cm.

Phân tán và phân bổ

Quả phát tán bằng cách trôi nổi trên biển, nó có thể trôi nổi đến 2 năm mà không bị hỏng. Đây là một trong những loài thực vật đầu tiên di cư đến Anak Krakatau khi núi lửa này xuất hiện lần đầu sau vụ nổ Krakatau.

Bàng vuông là loại cây thường gặp trong các rừng đước ở Malaysia và các vùng đất ngập nước như Vùng ngập nước Kuching và Vườn quốc gia Bako. Tại Malaysia, bàng vuông được gọi là Putat laut hoặc Butun.

Những cách sử dụng quả bàng vuông

Trái bàng vuông có ăn được không? Câu trả lời là không ăn được. Bởi tất cả các phần của cây bàng vuông đều có độc tính, trong các chất độc có cả các chất saponin. Hạt bàng vuông từng được xay thành bột để giết hoặc làm cá bị tê liệt khi đánh cá.

Cùng với phong ba, bàng vuông là một trong những loài cây đặc thù của Quần đảo Trường Sa. Khi thiếu lá dong, bộ đội Việt Nam đóng trên quần đảo này dùng lá hai loài cây này để gói bánh chưng đón Tết.