Phân biệt các loại mận phổ biến trên thị trường hiện nay

Mận là một trong những loại trái cây được yêu thích tại Việt Nam, đặc biệt vào mùa hè. Vị ngọt, giòn, đôi khi hơi chua chát của mận gợi nhắc đến hương vị tuổi thơ và những ngày nắng nóng rực rỡ. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách phân biệt các giống mận khác nhau hay chọn mua mận ngon, sạch và không hóa chất. Trong bài viết này, chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về những loại mận phổ biến nhất hiện nay cũng như các mẹo chọn mận ngon và an toàn cho sức khỏe.

Những loại mận phổ biến trên thị trường hiện nay

Tại Việt Nam, mận được trồng nhiều ở các vùng khí hậu mát mẻ như Lào Cai, Sơn La, Mộc Châu, Bắc Hà,… Mỗi vùng lại sở hữu một giống mận với hương vị và hình dáng đặc trưng riêng. Dưới đây là những giống mận được ưa chuộng nhất:

Mận hậu Ruby Sơn La

• Đặc điểm: Trái to (18 – 25 quả/kg), vỏ xanh pha đỏ Ruby có lớp phấn trắng đặc trưng.
• Hương vị: Ngọt đậm, giòn, cùi dày, ít chua.
• Đặc biệt: Chỉ khoảng 5% sản lượng được tuyển chọn để gắn mác “mận hậu Ruby”. Loại mận này được trồng ở độ cao 1.500 m tại thung lũng Nà Ka (Mộc Châu) – nơi có khí hậu lạnh và biên độ nhiệt ngày – đêm cao, giúp mận tăng vị ngọt tự nhiên.

Mận Pu Nhi (hay còn gọi là “Cherry Việt”)

• Đặc điểm: Trái nhỏ, vỏ mỏng, cứng, có lớp phấn trắng mờ.
• Hương vị: Ngọt lịm, giòn, rất thơm.
• Điểm đặc biệt: Thời gian thu hoạch ngắn (chỉ khoảng 20 ngày), sản lượng hiếm và khó bảo quản lâu nên được xem là loại mận cao cấp và “có giá”.

Mận Tam Hoa

• Nguồn gốc: Trồng chủ yếu tại Bắc Hà, Lào Cai và Hà Giang.
• Đặc điểm: Trái lớn (20–30 quả/kg), vỏ đỏ, cùi dày, giòn, hạt nhỏ.
• Hương vị: Vị chua nhẹ và ngọt hậu, dễ ăn.
• Ghi chú: Là loại mận rất được người dân miền Bắc yêu thích và thường xuất hiện nhiều vào khoảng tháng 6 – 7.

Mận hậu truyền thống

• Nguồn gốc: Sơn La.
• Đặc điểm: Trái to, lớp phấn trắng đặc trưng, vỏ đỏ pha xanh, thịt chắc, hạt nhỏ.
• Hương vị: Ngọt, giòn, thanh mát.

Mận cơm (hay mận thóc)

• Đặc điểm: Quả nhỏ, có nhiều màu từ vàng nhạt đến đỏ hồng. Hạt nhỏ.
• Hương vị: Ban đầu hơi chát, sau ngọt nhẹ. Thường dùng ăn với muối ớt hoặc làm mận dầm.

Mận Tả Van

• Nguồn gốc: Trồng tại vùng cao trên 1.500 m như Tả Van – Lào Cai.
• Đặc điểm: Ruột đỏ thẫm, vỏ đỏ rực, giòn.
• Hương vị: Ngọt dịu, pha chút chua, thơm đậm. Thường dùng để ăn tươi hoặc chế biến thành mứt, siro, mận dầm.

Cách chọn mua mận Bắc ngon, ngọt và không hóa chất

Việc chọn đúng loại mận ngon và sạch không chỉ giúp bạn tận hưởng hương vị đặc trưng mà còn đảm bảo an toàn sức khỏe. Dưới đây là một số mẹo chọn mận chuẩn không cần chỉnh:

1. Quan sát vỏ mận

• Ưu tiên mận có lớp phấn trắng tự nhiên – dấu hiệu của quả tươi, không qua xử lý.
• Tránh mua mận có vỏ quá bóng, màu sắc lòe loẹt hoặc đều màu một cách bất thường, vì có thể đã được xử lý bằng hóa chất bảo quản hoặc nhuộm màu.

2. Kiểm tra cuống và hình dáng

• Chọn quả còn cuống hoặc lá cuống: Dấu hiệu quả mới hái, tươi.
• Quả căng tròn, không dập nát, không chảy nước, không bị mềm: Mận già, ngon, chưa qua ngâm tẩm.

3. Dựa vào mùa vụ

• Mùa mận Bắc thường kéo dài từ tháng 5 đến tháng 7. Nếu bạn thấy mận ngoài thời gian này, khả năng cao là mận Trung Quốc được bảo quản lâu ngày hoặc đã qua xử lý.

4. Kiểm tra bằng cảm giác tay

• Quả chắc tay, có độ đàn hồi nhẹ khi bóp thử, không mềm nhũn hay hằn vết lõm.

5. Tránh mận quá đẹp, đồng đều

• Trái cây tự nhiên luôn có sự khác biệt về hình dạng và màu sắc. Nếu bạn thấy những chùm mận “đẹp không tì vết”, cùng kích thước, không dập lá… thì nên cẩn trọng.

Phân biệt mận Việt Nam và mận Trung Quốc

Hiện nay trên thị trường, không ít loại mận Trung Quốc được nhập về và trà trộn với mận Việt. Dưới đây là một số dấu hiệu để phân biệt:

Gợi ý cách bảo quản và chế biến mận

Để giữ mận được tươi lâu và sử dụng hiệu quả, bạn có thể áp dụng những cách sau:

1. Cách bảo quản

• Không rửa trước khi cho vào tủ lạnh. Chỉ nên rửa khi chuẩn bị ăn.
• Bọc kín trong túi giấy hoặc hộp nhựa có lỗ thoát khí.
• Ngăn mát tủ lạnh là lựa chọn tốt nhất, bảo quản được từ 4–6 ngày.

2. Một số món ngon từ mận

• Mận dầm muối ớt: Giòn cay, đậm đà.
• Siro mận: Thức uống giải nhiệt được yêu thích.
• Mận ngâm đường: Dùng làm topping hoặc pha trà.
• Mứt mận: Đậm đà, bảo quản lâu.

Mỗi giống mận đều có những đặc điểm riêng biệt về hình dáng, hương vị và nguồn gốc vùng trồng. Khi lựa chọn, hãy ưu tiên các loại mận chính vụ như mận hậu Ruby, Tam Hoa, Pu Nhi hay Tả Van, đồng thời áp dụng các mẹo chọn mận ngon và an toàn đã chia sẻ ở trên. Đừng để vẻ ngoài “long lanh giả tạo” đánh lừa bạn. Một trái mận ngon là trái mận giòn, ngọt, sạch và chân thật – như chính vị của mùa hè miền Bắc.